روز یکشنبه ۲۴ می، نخستوزیر بریتانیا، بوریس جانسون، در مقابل دوربین رسانهها خبر از آغاز بازگشایی مدارس و مرحله دوم بازگشت به شرایط عادی کار و فعالیت روزانه در این کشور داد. او اشاره کرد که دانشآموزان در مقاطع سال اول و ششم میتوانند از اول ماه ژوئن به مدارس بازگردند؛ هر چند انتظار نمیرود که تمام مدارس بتوانند این روند را از همان روز آغاز کنند.
چند هفته پیش بود که بوریس جانسون، پس از اتمام دوره نقاهت خود از بیماری کرونا، گزارشی از چگونگی بازگشت مرحلهای و آرام بریتانیاییها به روند زندگی عادی ارائه داد. گروهی از متخصصان با همکاری دولت، مراحل گذر از دوران بحرانی شیوع ویروس کویید۱۹ را باتوجه به میزان شیوع و مرگ و میر ناشی از آن ترسیم کردهاند. هدف دولت از این طرح، کنترل موثر جامعه در بازگشت به کار و زندگی عادی درمقابل شیوع مجدد بیماری کرونا عنوان شده است. از همان زمان، دولت برگشت به کار کسانی را که از خانه قادر به کار کردن نباشند، بدون مانع اعلام کرد.
اکنون با روند رو به کاهش میزان مبتلایان، دولت میگوید به این اطمینان رسیده است که دانشآموزان مقاطع دیگر نیز در اواسط ماه ژوئن قادر خواهند بود تا درس و یادگیری در محیط مدرسه را از سر بگیرند. هر چند، خود او تاکید کرده که رعایت فاصلهگیری اجتماعی در مدارس در تمام لحظات ممکن نخواهد بود.
اختلاف نظر میان کشورهای پادشاهی متحده بریتانیا
نخست وزیر بریتانیا در حالی از ورود به مرحله دوم و بازگشایی مدارس سخن میگفت که رهبران کشورهای دیگر پادشاهی متحده بریتانیا، با طرح بازگشت به کار مرحله اول هم موافقت نکرده بودند. در همان زمان، دولتهای محلی ایرلند شمالی، ولز و اسکاتلند اعلام کردند که از طرح بازگشت به کار دولت آقای جانسون تبعیت نمیکنند و کماکان روال قبلی قرنطینه را ادامه خواهند داد. در همین پیوند، خانم نیکولا استورجن، رهبر حزب ملی اسکاتلند، در پیامی به مردم اسکاتلند تاکید کرد که در خانهها بمانند و اگر هم مجبور به ترک خانه شدند، فاصلهگیری در اجتماع را رعایت کنند. او به سخنان بوریس جانسون در مورد برداشتن برخی محدودیتها اشاره کرد و گفت که جانسون حق دارد بنا بر تشخیص خود اقداماتی را که مناسب میداند برای انگلستان در پیش گیرد، «اما در اسکاتلند با توجه به آمار مبتلایان بیماری کرونا هنوز در شرایط بحرانی به سر میبریم و "درخانه بمانید و جان افراد را حفظ کنید" پیام آشکار ما به مردم اسکاتلند است.» ایان بلکفورد، از دیگر اعضای حزب ملی اسکاتلند، نیز در آن زمینه گفت که دولتهای ولز، اسکاتلند و ایرلند شمالی در اتخاذ آن تصمیم مورد مشورت قرار نگرفتهاند. او همچنین به پیام اخیر بوریس جانسون اشاره کرد و شعار «هوشیار بمانید» را فاقد معنای کافی در مواجهه با ویروس مرگبار کویید۱۹ دانست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بنابراین، هنوز مشخص نیست که کشورهای دیگر قلمرو «بریتانیای کبیر» تا چه اندازه از طرح بازگشایی مدارس استقبال خواهند کرد.
از سوی دیگر، پس از اعلام این خبر موجی از انتقادات والدین نسبت به این تصمیم دولت در رسانههای اجتماعی نیز آغاز شده است. واقعیت این است که بازگشایی و فعالیت مجدد مدارس، تنها اختصاص به دانشآموزان ندارد. معلمان و بسیاری از والدین نیز ملزم به رفت و آمد و خروج از خانه خواهند شد. در نتیجه با برگشت دانشآموزان به مدارس، مانند ابتدای سال تحصیلی با شلوغی سیستم حمل و نقل عمومی و ترافیکهای شهری روبهرو خواهیم شد که به احتمال زیاد، حفظ فاصلهگیری دو متری از یکدیگر را در اجتماع ناممکن میکند. در همین راستا، متخصصان اعلام کردهاند که اگر چه بیماری کرونا در میان کودکان کمتر شیوع یافته است، اما حتی آنهایی که مبتلا نمیشوند، میتوانند ناقل این ویروس به دیگران باشند. به همین دلیل، حضور دانشآموزان در مدارس پر جمعیت و تماس آنها با یکدیگر و با آموزگاران یا اشخاص دیگر، میتواند موجی از شیوع دور دوم ویروس کویید۱۹ را در بریتانیا رقم بزند.
همچنین، میتوان یادآور شد که در آغاز شیوع گسترده بیماری کرونا در سرتاسر بریتانیا، دولت به شدت با تعطیلی مدارس مخالفت میکرد و در آن زمان نیز بسیاری نسبت به ادامه کار مدارس در این کشور به نخست وزیر هشدار میدادند. حتی همان موقع بسیاری از والدین، خودخواسته از حضور فرزندانشان در مدارس جلوگیری کردند و برخی از مدیران مدارس نیز با افزایش آمار مبتلایان به بیماری کرونا در میان دانشآموزان و آموزگاران، زودتر از اعلام عمومی دولت، مدارس را تعطیل کردند. تاخیر دولت در اتخاذ تصمیم درست در آن مقطع، با افزایش ناگهانی بیماری در سطح جامعه و در میان خانوادهها همزمان شد و این حس و نظر هنوز هم در بسیاری از مردم بریتانیا باقی است که دولت آقای جانسون با تاخیر در اعلام شرایط قرنطینه، موجب افزایش مرگ و میر و مشکلات جانبی دیگر ناشی از بیماری کرونا شد.
افزایش آمار ابتلا به کرونا در میان کارگران بریتانیایی
پس از اعلام طرح بازگشایی تدریجی کسب وکارها، بسیاری از کارفرمایان از این پیشنهاد دولت استقبال کردند و تغییرات مثبت شاخص بورس در روزهای اخیر را حاصل آن اقدام ارزیابی کردند. همچنین، برخی از کسب وکارها که در شرایط سخت قرنطینه مجبور به تعطیلی کامل شده بودند، بازگشت به کار را راهی برای جلوگیری از ورشکستگی و مشکلات مالی بیشتر اعلام کردند.
اما در سوی مقابل، آن اقدام انتقادات بسیاری را نیز برای دولت آقای جانسون به همراه داشت. رهبر حزب کارگر، کییر استارمر، اعتقاد دارد که این رویکرد مردم را به اشتباه میاندازد و بسیاری تصور خواهند کرد که قرنطینه تمام شده است و خطر از سر گذشته است. به همین دلیل، احتمال خروج مردم از خانهها و تماسهای گسترده یا بیپرواتر مردم با یکدیگر، موج دوم شیوع بیماری کرونا را در پی خواهد داشت. همچنین، بسیاری از اعضای حزب کارگر اعتقاد دارند که خطر این رویه جدید، بیشتر متوجه قشر کارگران است؛ چرا که عمده افرادی که قادر نیستند از خانه کارهای خود را ادامه بدهند کارگران هستند. به این ترتیب، به دلیل مشکلات شغلی و مالی بیشتر این قشر نسبت به دیگر اقشار جامعه، قربانیان اصلی موج دوم ابتلا ویروس کویید۱۹ نیز آنان خواهند بود. این حزب از کارگران خواسته است تا طرح بازگشت به سر کار را موقتا نادیده بگیرند تا کارفرمایان پروتکلهای ایمنی در محیطهای کار را مشخص کنند. در همین پیوند، نشریه «میل آنلاین» در گزارشی، به آمارهای مهمی در این زمینه دست یافته است. در این گزارش، مردان شاغل با مهارتهای کمتر، از جمله اقشاری از کارگران، نگهبانان امنیتی، و رانندگان وسایل نقلیه عمومی بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا و مرگ و میر ناشی از بیماری کرونا هستند. همچنین، آمار ابتلا به این بیماری در میان مردان در مقایسه با زنان در همان مشاغل، بالاتر بوده است.
پس از اعلام طرح بازگشت به کار، کارگران روزمزد که بنا به شرایط مالی نیاز به کار روزانه دارند، روانه محل کار خود شدند. از زمان اعلام قرنطینه در لندن، بسیاری از پروژههای ساختمانی به حالت نیمه تعطیل درآمده بود. اما با اعلام این طرح از جانب دولت، اکنون کارگران کارها را دوباره آغاز کردهاند. هر چند دولت از تمام افراد خواسته است تا فاصلهگیری در اجتماع را رعایت کنند، اما واقعیت این است که در بسیاری از محیطهای کارگری، اساسا نوع کار با رعایت فاصله میان افراد سازگار نیست. در هفتههای اخیر تصاویر بسیار زیادی از تردد مردم و حضورشان در مترو و اتوبوسها منتشر شده است که عمده مسافران آن، این گونه کارگران هستند. به این ترتیب، شیوع بیماری کرونا در میان قشرهایی که به دلیل نیاز مالی ملزم به کار در محیط جامعه هستند، میتواند به صورت ناگهانی موجی از انتشار مجدد ویروس کویید۱۹ را در میان آنان و در سطح گستردهتری از جامعه نیز رقم بزند. این احتمال، علاوه بر اثبات نابرابری اجتماعی، میتواند به خطری عاجلتر برای تمام افراد جامعه بدل شود.
تغییر عادات مردم بریتانیا در دوران پساکرونا
پس از اعلام کاهش مقررات قرنطینه، اتوموبیلهای بیشتری در خیابانها تردد میکنند و مردم به وضوح در فروشگاههای مواد غذایی، خیابانها و حتی مترو و اتوبوسها بیشتر دیده میشوند. با این حال، این هم واضح است که بخش اعظم مردم در طول این مدت که از شیوع بیماری کرونا میگذرد، ضرورت فاصلهگیری در اجتماع را کاملا جدی تلقی میکنند. در فروشگاههای مواد غذایی نشانههایی گذاشته شده است تا فقط امکان حرکت با فاصله دومتری و در یک جهت ممکن باشد. در پیادهروها مردم میکوشند که تا حد امکان از کنار و نزدیک هم عبور نکنند و عده زیادی همچنان ماسک بر صورت میگذارند. مسافران متروها نیز صندلی خود را با فاصله زیاد از یکدیگر انتخاب میکنند. طبق توصیه دولت مبنی بر عدم استفاده از وسائط نقلیه عمومی، بسیاری به خرید دوچرخه روی آوردهاند. در عین حال، افزایش این تقاضا موجب شده است تا اکثر فروشگاههای دوچرخه سفارش جدید نپذیرند، یا زمان تحویل آن را اواسط تابستان اعلام کنند. در این میان، دولت هم دست به کار شده است و دو میلیارد پوند را به پروژه اختصاصی ایجاد راههای گذر دوچرخهسواران اختصاص داده است تا مردم بتوانند بدون ترس از احتمال تصادف با وسائط نقلیه دیگر، با دوچرخه و «اسکوتر» در آن قسمتها تردد کنند. با آن که در شهرهایی مانند لندن، بسیاری برای تردد و رفتو آمد به محل کار خود از دوچرخه استفاده میکنند، اما عرض خیابانها تا کنون اجازه نداده است تا مسیر ویژهای برای دوچرخهسواران در نظر گرفته شود. اما در این هفتهها و با افزایش تمایل مردم به استفاده از دوچرخه، دولت اقدام به ایجاد مسیرهای خاص دوچرخهسواران کرده است و در نهایت، شهری پرهیاهو مانند لندن که به اتوبوسهای قرمزرنگ و تاکسیهای مشکی رنگ شهرت دارد، با عبور و مرور دوچرخهسواران شکلی دیگری به خود گرفته است. شاید در کنار تمام مشکلات و مصائب بیماری کرونا و مرگ و میر ناشی از آن، برخی از عادتهای مردم برای زندگی در دوران پساکرونا نیز تبدیل به شیوهها و فرهنگی جدید شود.